Plotseling was hij verdwenen …

4 mei 2023 | Fanfareorkest

Sint Caecilia was aanwezig op de jaarlijkse dodenherdenking bij de gedenknaald in Hoogland. Dit jaar was de muziek extra bijzonder omdat mede muzikant Gerard Hilhorst een muziekstuk had gevonden. In zijn toespraak tijdens de herdenking vertelt hij het bijzondere verhaal over Romance.

Plotseling was hij verdwenen is de titel van het relaas dat Louis Blazer is overkomen in januari 1943 Louis Blazer woonde van 1930 tot 1941 in Hoogland. Hij was licht verstandelijk beperk en werkte op kwekerij Kranenburg van Job van Boetzelaer aan de Hamseweg. Hij en zijn vader, Samuel Blazer, waren Joods. Zijn vader was vanaf de oprichting bij het Concertgebouworkest solo-contrabassist. In die jaren dat hij speelde in dit orkest heeft hij een aantal composities geschreven, waaronder Romance. Dit muziekstuk is geschreven voor piano en orkestlid Jord Spruyt heeft een nieuw arrangement van gemaakt voor fanfare dat na afloop van de 4 mei herdenking werd gespeeld.

Het laat ook het relaas horen wat kleine mensen in de tweede wereld oorlog is overkomen. Zoals Alexander Katan. Hij werd ernstig invalide als gevolg van de Engelse ziekte, waardoor er een vergroeiing van zijn benen optrad en hij klein van lengte bleef. Hij is via kamp Amersfoort naar Mauthausen gedeporteerd. Daar zijn medische experimenten op hem uitgevoerd. Hij kwam daar om op 27 januari 1943 en was maar 43 jaar oud. Maar ook kwam het verhaal voorbij van het Boekenweek geschenk De grote wereld dat door auteur Arthur Japin is geschreven. Het verhaal gaat over Lemmy en Rosa, twee kleine mensen die met hun Märchenstadt Lilliput door Europa trokken. Aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog werd hun wereld vernietigd door de nazi’s. Dit met alle gevolgen van dien. Samen met dirigent Jan-Aart Ponstein van het fanfareorkest Sint Caecilia heb ik onderstaande tekst geschreven wat de betekenis is achter het werk Romance.

Romance

Er komen diverse schrille contrasten voorbij. Dit kun je doen met de verschillende klankkleuren van instrumenten, snel en langzaam spelen, hard en zacht. Niets is zo indrukwekkend als een geluidloze stilte na een oorverdovend lawaai.

Het maken van contrasten wordt in Romance ook gebruikt, en dan met name op een harmonische manier met het gebruik van verschillende akkoorden. Dit stuk heet ‘Romance’ en gaat dus over liefde, maar niet alleen over de positieve aspecten hiervan. De muziek begint mooi, maar de akkoorden en instrumenten gaan steeds met elkaar in gevecht. Soms zou je de muziek niet eens aangenaam kunnen noemen, maar het beginthema komt steeds weer terug met een mooie harmonie. Ontspannen en wringende klanken blijven elkaar afwisselen die opbouwen naar een schreeuwende climax. Daarna komt de kalmte weer terug en niets is mooier dan het zachte akkoord aan het einde van het stuk.

Misschien is het werk een mooie metafoor voor hoe we de liefde en het leven ervaren: soms zijn we gek op elkaar, soms kunnen we elkaar niet uitstaan. Maar omdat we door dalen heengaan, zijn de pieken des te mooier.